Jak działa miodarka?
Jednym z najbardziej potrzebnych urządzeń w każdej pasiece jest miodarka. Ilość urządzeń tego typu, które znajdziemy w hurtowniach pszczelarskich i sklepach pszczelarskich online może przyprawić o ból głowy. Oprócz miodarek diagonalnych, radialnych i kasetowych do wyboru są jeszcze warianty mieszane. Miodarki różnią się od siebie też wielkością – zupełnie inny sprzęt będzie potrzebny w amatorskiej pasiece a inny w profesjonalnym gospodarstwie pasiecznym. Jak w ogóle działa taka miodarka? Czy zakup miodarki gwarantuje pszczelarski sukces w podbieraniu miodu? Ujawniamy, co to za sprzęt, jak go używać i jak dbać o miodarkę, aby pełniła swoją ważną rolę w pracowni pasiecznej przez wiele, wiele lat!
Co to jest miodarka?
Miodarka jest to urządzenie, które od wielu lat towarzyszy pszczelarzom w trakcie podbierania miodu. Pierwsze modele miodarek były używane – co ciekawe – bezpośrednio przy ulu, ale obecnie miodarka zwykle jest ustawiana w pracowni pasiecznej. W większych pasiekach to niejedyny sprzęt pszczelarski, z jakiego korzysta pszczelarz w trakcie miodobrania – pracę ułatwiają też stoły do odsklepiania, odstojniki i wiadra na miód a także specjalne sita do miodu, które bezpośrednio filtrują miód wypływający z otworu wylotowego miodarki.
Z jakich elementów jest zbudowana miodarka?
Standardowa miodarka jest wyposażona w bęben wykonany wytrzymałej blachy dopuszczonej do kontaktu z żywnością. Wewnątrz bębna znajdują się specjalnie wydzielone komory – kasety lub uchwyty do mocowania ramek, które zostaną poddane wirowaniu. W zależności od tego, czy komory są wprawiane w ruch ręcznie czy elektrycznie, miodarka może być dodatkowo wyposażona w napęd elektryczny lub korbę – wtedy ramki wewnątrz bębna poruszają się w trakcie wirowania dzięki przekładni.
Napęd i bęben – to dopiero początek!
Kolejnym elementem każdej miodarki jest pokrywa, wykonana zwykle z tworzywa sztucznego, która umożliwia podglądanie procesu wirowania a jednocześnie zabezpiecza przed wydostaniem się wirowanego miodu na zewnątrz urządzenia. W skład miodarki wchodzi też króciec wylotowy, umieszczony w dnie bądź w bocznej ściance bębna – to właśnie przez ten otwór miód wydostaje się na sita, z których dalej trafia do odstojników bądź wiader na miód.
Jak działają współczesne miodarki?
Miodarki, które są dostępne obecnie w sprzedaży to urządzenia, które szybko i sprawnie umożliwiają podebranie miodu nawet z wielu uli jednocześnie. Bez miodarki przeprowadzenie miodobrania jest dziś praktycznie niemożliwe. Przyjrzyjmy się bliżej, jak działają poszczególne typy miodarek.
Miodarki ręczne
To najprostszy model miodarki, w którym ramki umieszczone wewnątrz bębna są wprowadzane w ruch dzięki sile mechanicznej. Operator miodarki kręcąc korbą uruchamia mechanizm, który obraca ramki wewnątrz bębna.
Miodarki elektryczne
Urządzenia, które są wyposażone w napęd elektryczny to zupełnie nowe możliwości dla pszczelarza. Programator, który umożliwia ustawienie kilku różnych programów wirowania ramek pozwala dostosować szybkość pozyskiwania miodu np. do gęstości miodu czy rodzaju wirowanych ramek – inaczej wirujemy ramki młode, tegoroczne (tzw. obudowaną węzę) a inaczej kilkuletnie plastry, które „przeżyły” już niejedno wirowanie.
Miodarki ręczno-elektryczne
Wariant mieszany, czyli miodarki wyposażone w napęd ręczny i napęd elektryczny to dobra opcja dla pszczelarzy, którzy nie mają dostępu do prądu w pracowni pasiecznej lub prowadzą gospodarkę wędrowną – podbieranie miodu w warunkach polowych jest możliwe praktycznie tylko za pomocą miodarki ręcznej.
Jak długo trwa wirowanie ramek w miodarce?
Umieszczone wewnątrz bębna miodarki wprawione w ruch zaczynają kręcić się coraz szybciej i szybciej – aż do momentu, kiedy wszystkie komórki plastra zostaną opróżnione. Cały proces trwa od kilkudziesięciu sekund do kilku minut – wszystko zależy od obrotów.
A co dalej?
Miód, który dzięki sile odśrodkowej jest wyrzucany z komórek plastra pszczelego na ściany bębna miodarki powoli spływa w dół wykorzystując siłę grawitacji. To świeży miód, który musi być poddany procesowi filtracji – obecne są w nim drobiny wosku pszczelego, kitu, martwych owadów a nawet larw pszczół. Przez otwarty otwór wylotowy miód wypływa z miodarki – najczęściej na podwójne sita do miodu, gdzie jest filtrowany. To jednak nie koniec prac nad świeżo pozyskanym miodem – tak podebrany miód najczęściej musi jeszcze poczekać na rozlewanie do słoików, samoistnie się klarując a zarazem nabierając odpowiedniej gęstości.
Dlaczego miodarka to must have w każdej pracowni pasiecznej?
Niezależnie od tego, czy jesteś pszczelarzem posiadającym 1 ul, czy też prowadzisz gospodarkę pasieczną w kilkudziesięciu ulach jednocześnie miodarka zawsze jest niezbędnym elementem wyposażenia pracowni pasiecznej. Pozyskiwanie miodu w inny sposób niż za pomocą miodarki nie jest dziś praktykowane – wszelkie inne metody są o wiele bardziej pracochłonne i mało efektywne.
Dopiero zaczynam przygodę z pszczołami… czy muszę kupić miodarkę już na starcie?
Dobrze, dobrze… ale przecież zakup miodarki to całkiem niemały koszt. Czy jest to konieczne już na starcie pszczelarskiej przygody?
Najprostsze modele miodarek ręcznych można kupić już za ok. 1600 zł. Im bardziej skomplikowane urządzenie – im więcej ramek można wirować w jednym cyklu, im bardziej zaawansowane sterowanie – tym wyższa cena. Jeśli nie jesteś jeszcze przekonany co do samodzielnej hodowli pszczół i nie posiadasz dużej pasieki zawsze warto skorzystać z możliwości wywirowania ramek korzystając ze sprzętu znajomego pszczelarza lub z udostępnionych linii technologicznych (jak ta w lubelskim Inkubatorze Pszczelarstwa zlokalizowana przy Technikum Pszczelarskim w Pszczelej Woli).
