Przegląd muzeów i skansenów pszczelarskich w Polsce
Pszczelarstwo to niezwykła dziedzina rolnictwa, która w Polsce ma wielowiekową tradycję. Posiadanie pszczół to do dnia dzisiejszego dla wielu pszczelarzy w naszym kraju przede wszystkim przekazywane z pokolenia na pokolenie w rodzinie zwyczaje. Pszczelarstwo może wciągnąć jak magnes i o tym możemy przekonać się w muzeach i skansenach posiadających wystawy poświęcone tej dziedzinie. Gdzie warto się wybrać, aby przyjrzeć się z bliska życiu pszczół i poznać tradycje rządzące pszczelarstwem w Polsce? Dzisiaj zapraszamy w podróż po pszczelarskich tradycjach w naszym kraju!
Tradycje pszczelarskie… muzeum, skansen a może interaktywne centra nauki?
Hodowla pszczół to codzienne obcowanie z absolutnie unikatowymi stworzeniami. Pszczoły posiadają doskonale sprecyzowane zadania dla każdego członka roju. W tak ścisłej hierarchii jest też jednak miejsce dla człowieka, który swoją ciężką pracą może wspomagać rozwój rodziny, czasem nawet lekko nim sterując. Każdy z nas, nawet ktoś, komu daleko jest do codziennego podjadania słodyczy zna miód i inne produkty pszczele. Produkty spożywcze i preparaty zdrowotne na bazie miodu czy pyłku pszczelego są wykorzystywane nie tylko w profilaktyce, ale nawet w leczeniu wielu różnych schorzeń. Warto więc wiedzieć więcej o tym, jak powstaje miód – i nie tylko!
Możliwości na przyjrzenie się z bliska pracy pszczelarza jest naprawdę wiele. W Polsce nie brakuje muzeów nakierowanych na przybliżenie zwiedzającym metod hodowli pszczół kiedyś i dzisiaj. Ule i wyposażenie pszczelarza takie, jak drobny sprzęt pasieczny czy pradawną odzież pszczelarską możemy spotkać też w skansenach. Dla najmłodszych najlepszą lekcją na temat pszczół z pewnością będą interaktywne centra takie, jak Interaktywne Centrum Pszczelarstwa APILANDIA w Kleczy Górnej. To nowoczesna, znajoma dla dzieci i młodzieży forma przekazania im wiedzy na temat rozwoju rodzin pszczelich i codziennej pracy pszczelarza.
Dowiedz się więcej o pszczołach z naszej oferty literatury
Muzea i skanseny pszczelarskie – kwintesencja polskich tradycji pszczelarskich
Muzeów, które w swoich zbiorach mają eksponaty dotyczące pszczelarstwa jest naprawdę sporo w naszym kraju – nic dziwnego, w końcu pszczelarstwo od wieków jest kultywowane praktycznie we wszystkich zakątkach Polski. Poniżej przedstawiamy subiektywny przegląd najważniejszych placówek oferujących możliwość bliższego poznania tradycji pszczelarskich.
Muzeum Pszczelarstwa w Swarzędzu
Najbardziej znanym muzeum wśród pszczelarzy jest bez wątpienia Muzeum Pszczelarstwa w Swarzędzu. Ten działający od 1999 r. obiekt tak naprawdę funkcjonował już od 1963 r. jako skansen pszczelarski. To właśnie tu możemy zgłębić tajniki nie tylko pszczelarstwa, ale także popularnego niegdyś bartnictwa. Wśród eksponatów Muzeum Pszczelarstwa w Swarzędzu znajdziemy m.in. różne typy uli – dzięki nim można zobaczyć, jaką ewolucję przeszły domy dla pszczół od pierwszych uli kłodowych aż do współcześnie stosowanych uli, także tych o różnych nietypowych kształtach -przypominających zwierzęta czy ludzi.
Muzeum Pszczelarstwa i Skansen Pszczelarski w Stróżach
Zlokalizowane w Stróżach, na Pogórzu Karpackim Muzeum Pszczelarstwa jest częścią Gospodarstwa Pasiecznego „Sądecki Bartnik”. W tym prywatnym muzeum możemy znaleźć całą kolekcję sprzętu pszczelarskiego wykorzystywanego w codziennej pracy pszczelarza – prasy do wyrobu węzy, miodarki czy drobne akcesoria pasieczne – podkurzacze czy zmiotki. Oprócz kilku chat, wewnątrz których umieszczone są eksponaty do dyspozycji zwiedzających jest jeszcze skansen pszczelarski, w którym prezentowane są kłody, barcie i ule wpisane do Rejestru Zabytków.
Muzeum im. Jana Dzierżona w Kluczborku
Wśród stałych wystaw tego muzeum znajdziemy wystawę „Pszczelarstwo dawne i nowe”. Jednym z najcenniejszych eksponatów kluczborskiego muzeum jest barć odrzańska, datowana na X w. Nie brakuje tu również nietypowych uli figularnych. Do podziwiania przez zwiedzających jest też wystawa plenerowa przedstawiająca różne typy uli.
Skansen Pszczelarski w Pszczelej Woli
Pszczela Wola to absolutnie jedyne w swoim rodzaju miejsce na pszczelarskiej mapie Lubelszczyzny. To właśnie w szkole mieszczącej się w tej miejscowości kształcą się nowe pokolenia pszczelarzy, którzy z powodzeniem znajdują pracę nie tylko w kraju, ale i w zagranicznych pasiekach. W Pszczelej Woli oprócz szkoły działa też Inkubator Pszczelarstwa a na zainteresowanych poszerzeniem wiedzy na temat pszczelarstwa czeka Skansen Pszczelarski. Możemy podziwiać tu nie tylko starodawne narzędzia bartne i różne typy uli, ale też drewniane miodarki i inne ciekawe eksponaty. Najstarszym i jednym z najciekawszych zabytków tutejszego skansenu jest drewniany ul z XVII w.
Powyższe przykłady to tylko kilka propozycji dla miłośników pszczół i podróżników, którym bliskie są tradycje pszczelarskie. W całej Polsce można znaleźć jeszcze wiele innych muzeów i skansenów, które poświęcają pszczelarstwu chociażby jedną gablotę. Hodowla pszczół to nieodłączny element polskiego rolnictwa – warto zwiedzić chociaż kilka takich miejsc i dowiedzieć się więcej o tym, jak prowadzili gospodarkę pasieczną nasi przodkowie.
