Pszczoły storczykowe. Co to za odmiana? Charakterystyka
Pszczoły kojarzą nam się zwykle z pracowitym zbieraniem pyłku kwiatowego i nektaru, który później w żmudny sposób jest przerabiany w pyszny miód. Nic dziwnego – pszczoły miodne to zdecydowanie najpopularniejsze owady pszczołowate w Polsce. Tymczasem w innych zakątkach globu występują inne, niezwykłe owady, które – chociaż nazywają się pszczołami – wcale nie zbierają nektaru kwiatowego. Jednym z takich przykładów są pszczoły storczykowe, które zajmują się głównie gromadzeniem zapachów a nie transportem do ula substancji pozwalających na wychów kolejnych, pszczelich pokoleń. Jak wyglądają i czym jeszcze wyróżniają się pszczoły storczykowe na tle innych gatunków z rodziny pszczołowatych? O tym przeczytasz w dzisiejszym artykule!
Pszczoły – pracowite owady, bez których ciężko wyobrazić sobie życie
Wśród gatunków owadów, które powszechnie występują w Polsce i należą do rodziny pszczołowatych możemy wyróżnić:
- pszczoły miodne – Apis mellifera – w gospodarstwach pasiecznych w Polsce hodowanych jest wiele różnych ras i linii tego gatunku – np. pszczoła środkowoeuropejska, pszczoła kaukaska czy pszczoła kraińska,
- pszczoły samotnice – np. pszczoły-murarki,
- osy,
- szerszenie,
- trzmiele.
Rozróżnienie tych owadów jest bardzo proste. Dla człowieka zdecydowanie najbardziej wartościowe są pszczoły miodne, których ciężka praca owocuje słodkim miodem na naszym stole. Pszczoły dostarczają też wielu innych produktów, które mają zastosowanie lecznicze – np. propolis czy pierzga pszczela są powszechnie stosowane m.in. przez osoby pragnące wzmocnić swoją odporność. Na bazie produktów pszczelich powstaje też wiele preparatów zdrowotnych o udowodnionym, leczniczym działaniu.
Pszczoły storczykowe vs pszczoły miodne
W innych regionach świata występuje wiele innych owadów, które możemy zaliczyć do rodziny pszczołowatych. Jednym z ciekawszych owadów przykuwających zarówno wzrok, jak i przyciągających swoim nietypowym zachowaniem są pszczoły storczykowe należące do rodziny Apidae (pszczołowatych). Pszczoły storczykowe należą do szczepu Euglossini i są inaczej nazywane jako pszczoły orchidei. Można wyróżnić ponad 200 gatunków pszczół storczykowych!
Co to za rasa? Czym różni się od pszczoły miodnej?
Jest to nietypowa rasa owadów, która – w przeciwieństwie do wszystkich znanych nam ras pszczoły miodnej – nie tworzy ściśle uporządkowanej rodziny. W rodzinie pszczelej, którą doskonale znamy można wyróżnić królową – matkę pszczelą, robotnice i trutnie. Każdy członek tej silnie zhierarchizowanej społeczności ma ściśle określone zadanie. W przypadku pszczół storczykowych jest zupełnie inaczej. To raczej samotne pszczoły, które nie koncentrują się na budowaniu gniazda i nie wszystkie zajmują się gromadzeniem zapasów miodu, pyłku pszczelego i pierzgi. Koszyczki na pyłek i propolis posiadają wyłącznie samice pszczół storczykowych.
Pszczoły storczykowe to dziko żyjące owady. Pod tym względem wyjątek stanowią raczej pszczoły miodne, które jako jeden z niewielu gatunków pszczół na świecie są hodowane przez człowieka. Te nietypowe owady nie gromadzą się też w duże rodziny - sporadycznie tworzą małe społeczności, ale ich liczebność i tak jest nieporównywalnie mniejsza w porównaniu do rodziny pszczoły miodnej.
Kolejną, znaczącą różnicą pomiędzy pszczołami storczykowymi a pszczołami spotykanymi w rodzimych pasiekach jest obecność żądła. Żądło posiadają wyłącznie samice pszczół storczykowych i mogą one żądlić wielokrotnie – podobnie, jak dobrze znane nam osy czy szerszenie.
Wygląd pszczół storczykowych
Pszczoły storczykowe to owady o charakterystycznym, zielonym zabarwieniu z intensywnym, metalicznym połyskiem. Wielkością są porównywalne do znanych nam pszczół z gatunku Apis mellifera. Są nieco inaczej zbudowane niż znane nam pszczoły miodne – mają większe, szersze skrzydła, dużo dłuższe języki a męskie osobniki mają na tylnych odnóżach specjalne miejsce, na których mogą gromadzić zapachy. Więcej o tej unikatowej w świecie zwierząt zdolności przeczytasz w dalszej części tego artykułu.
Występowanie pszczół storczykowych
Pszczoły storczykowe można spotkać przede wszystkim w Ameryce – w jej centralnej i południowej części, m.in. w Meksyku.
Dowiedz się więcej o rodzajach pszczół, zapoznaj się z ofertą naszych książek o pszczołach
Jak wygląda życie pszczół storczykowych?
Głównym zadaniem samców pszczół storczykowych jest gromadzenie na odnóżach lotnych substancji zapachowych. Są one później wykorzystywane do wabienia samic – zdarza się nawet, że samce walczą ze sobą i okradają się wzajemnie ze zgromadzonych zapachów. Z kolei samice zajmują się budowaniem bardzo prymitywnego gniazda (mniej więcej na ok. 20 komórek), wychowem potomstwa i gromadzeniem pyłku oraz propolisu.
Warto zwrócić uwagę, że pszczoły storczykowe pobierają zapachy szczególnie z roślin należących do rodziny storczykowatych – stąd nazwa tych owadów. Te bardzo wrażliwe na zapachy owady pełnią też ważną funkcję w zapylaniu roślin.
