Co oznacza biała piana w miodzie?

Podobnie, jak inne produkty pszczele – i nie tylko pszczele, ale w ogóle wszystkie produkty spożywcze – naturalny miód pszczeli powinien być przechowywany w odpowiednich warunkach. Przechowywanie naturalnego miodu pszczelego wprost od pszczół – produktu nie zawierającego żadnych konserwantów – w zbyt wysokiej temperaturze lub w wilgotnym miejscu może doprowadzić do powstania na powierzchni miodu białej piany. Czym ona jest i czy spożywanie takiego miodu jest bezpieczne? Czy to jedyny biały nalot, który możemy spotkać w słoikach z tą pyszną, naturalną słodyczą? Jeśli nie, co jeszcze może stać się z miodem w trakcie przechowywania? 

Miód pszczeli – nie tylko przysmak, ale też produkt aktywny biologicznie

Miód prosto od pszczół to produkt w 100% naturalny, wytworzony przez pszczoły miodne najczęściej dzięki nektarowi z roślin miododajnych. W Polsce spotkamy cały szereg odmian miodu nektarowego – od wczesnowiosennych gatunków takich, jak miód rzepakowy czy wielokwiatowy z mniszkiem przez gatunki pozyskiwane latem – miód lipowy, akacjowy czy gryczany aż do najpóźniej podbieranych miodów – miodu nawłociowego i wrzosowego. Każdy z nich charakteryzuje się zdecydowanie odmiennym składem od pozostałych odmian i zawiera unikalne substancje odpowiadające za jego sprecyzowane właściwości. W Polsce możemy natknąć się także na miody spadziowe, wytwarzane nie z nektaru roślin a z wydzieliny czerwców bytujących na liściach bądź igłach drzew i krzewów. 

Unikatowy skład miodów naturalnych

Wszystkie gatunki polskich miodów naturalnych to kompozycja wielu różnych składników, często o istotnym znaczeniu biologicznym. Chociaż w miodach pszczół w przewadze występują węglowodany (ponad 70%) nie brakuje w nich i innych, bardziej cenionych związków chemicznych. Miody pszczele to źródło białek, enzymów, witamin, biopierwiastków a nawet związków fenolowych i olejków aromatycznych. Ta ciekawa kompozycja składników powoduje, że miód wykazuje działanie antybiotyczne, przeciwwirusowe, wzmacniające i regenerujące. To tylko początek zalet tej naturalnej, pszczelej słodyczy… Każda odmiana miodu nektarowego charakteryzuje się innymi właściwościami. Warto przyjrzeć się im z bliska, zwłaszcza wtedy, gdy tradycyjna medycyna nie wystarcza, by rozwiązać problemy zdrowotne! 

Biała piana w miodzie – co to jest?

Raczej nikt nie zjada słoika miodu naraz, chociaż próbując miodu naprawdę trudno się oprzeć przed podjadaniem! Przechowywaniu miodu może towarzyszyć pojawienie się białej piany lub białego nalotu. Co to jest? Pierwsze, co powinniśmy zaobserwować, gdy zauważymy pienienie się lub nalot jest to, czy biała piana powstaje na wierzchniej warstwie miodu czy też w całej objętości słoika. Ewidentne wytwarzanie się piany ma miejsce zwykle na wierzchniej warstwie miodu a gdy nie przerwiemy tego procesu – może doprowadzić do wzrostu objętości miodu a nawet wylania się miodu ze słoika. Tak właśnie wygląda proces fermentacji miodu.

Fermentacja naturalnego miodu pszczelego – jak powstaje?

Fermentacja miodu to psucie się miodu w całej objętości. Przyczyn tego zjawiska może być wiele, ale zdecydowanie najczęściej przyczynia się do tego nieodpowiedni sposób przechowywania miodu pszczelego – w zbyt wysokiej temperaturze i przy zbyt wysokiej wilgotności miód, który jest produktem aktywnym biologicznie zaczyna pracować. To właśnie z tego powodu miód powinno przechowywać się w suchym i chłodnym miejscu. Tradycyjne miody, ale i miody z naturalnymi dodatkami łatwo można też niechcący zanieczyścić – np. wielokrotnie używając tej samej łyżeczki do pobierania miodu ze słoika. 

Zobacz produkty w kategorii Miody naturalne

Kiedy miód fermentuje najszybciej?

Najszybciej fermentują gatunki pozyskiwane jako ostatnie – miód wrzosowy i nawłociowy to odmiany miodu nektarowego, które są podbierane zwykle we wrześniu w ostatnim momencie przed jesiennym podkarmianiem syropem dla pszczół. W przypadku tych gatunków miód może zawierać więcej wody niż inne miody odmianowe.

Jak pozyskiwać miód pszczeli, aby nie sfermentował? Porady dla pszczelarzy

Fermentacja miodu może być spowodowana nie tylko niewłaściwym przechowywaniem. Czasem jest to po prostu błąd pszczelarza – jeśli miód o zbyt dużej zawartości wody zamkniemy w szczelnym słoiku to można spodziewać się, że wcześniej czy później powstanie biała piana, która jest jedną z najważniejszych oznak fermentacji miodu. 

Aby tego uniknąć warto stosować refraktometry i akcesoria umożliwiające wykonanie pomiaru zawartości wody w miodzie. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że podbierany miód ma odpowiednią zawartość wody – wg polskich norm nie powinno być to więcej niż 20%, chociaż ten parametr jest zmienny dla poszczególnych gatunków miodu.

Biała piana w miodzie kontra biały nalot na miodzie skrystalizowanym – to nie to samo!

Nie tylko białą pianę możemy znaleźć w słoiku z miodem. Niedoświadczone oko często może pomylić nalot na miodzie z pianą – a to nie to samo!

Co oznacza biały nalot na powierzchni miodu w postaci skrystalizowanej i jak powstaje?

Czasem zdarza się, że w miodzie o dużej zawartości glukozy – np. w miodzie rzepakowym pojawia się biały nalot w całej objętości słoika. To jasne smugi na miodzie, które świadczą o szybkim procesie krystalizacji, jaki miał miejsce w słoiku. 

Czy miód z białym nalotem jest bezpieczny?

Jak najbardziej! Biały nalot w gatunkach wczesnowiosennych takich, jak miód wiosenny wielokwiatowy czy rzepakowy jest pożądaną cechą – świadczy o tym, że jest to produkt całkowicie naturalny, pozbawiony jakichkolwiek domieszek. Miód z białym nalotem jest całkowicie bezpieczny i nadaje się do spożycia – ma przyjemny, miodowy aromat w przeciwieństwie do kwaskowatego zapachu i posmaku miodu, któremu towarzyszy biała piana.