Nowoczesna odsłona tradycji: Miody z owocami liofilizowanymi – kompendium wiedzy o smaku i zdrowiu


Współczesne pszczelarstwo to nie tylko dbałość o tradycję, ale również umiejętne korzystanie z najnowszych osiągnięć technologii żywności. Jednym z najbardziej innowacyjnych produktów, które w ostatnich latach zrewolucjonizowały rynek produktów pszczelich, są miody z dodatkiem owoców liofilizowanych. To połączenie, choć wydaje się proste, jest wynikiem precyzyjnego procesu technologicznego, który pozwala zachować pełną bioaktywność zarówno miodu, jak i owoców.

Jako zespół Centrum Pszczelarskiego Łukasiewicz, analizujemy ten produkt pod kątem chemii żywności, właściwości organoleptycznych oraz wartości terapeutycznej. Z każdym dniem opracowujemy nowe przepisy i dbamy o to, by każdy z naszych produktów był zawsze najwyższej jakośći.

Technologia liofilizacji – dlaczego jest kluczowa?

Aby zrozumieć fenomen miodów owocowych, należy najpierw przyjrzeć się samej liofilizacji (suszeniu sublimacyjnemu). Jest to proces usuwania wody z zamrożonego produktu poprzez bezpośrednie przejście lodu w parę wodną, z pominięciem fazy ciekłej.

Zachowanie struktur komórkowych i witamin

W przeciwieństwie do tradycyjnego suszenia termicznego, liofilizacja odbywa się w temperaturach ujemnych i przy obniżonym ciśnieniu. Dzięki temu:

  • Witaminy i enzymy: Zachowuje się do 95-98% pierwotnych witamin, minerałów oraz termolabilnych enzymów.

  • Barwa i aromat: Owoce nie ulegają karmelizacji ani utlenieniu, zachowując intensywny kolor i naturalny zapach.

  • Struktura: Owoce po liofilizacji są porowate, co pozwala na ich idealne połączenie z gęstą strukturą miodu kremowanego.

Z punktu widzenia dietetyki, liofilizat jest niemal identyczny z surowym owocem, ale pozbawiony wody, co czyni go naturalnym koncentratem substancji odżywczych. Do naszych miodów używamy tylko owoców najwyższej jakości - każdy z nich z certyfikatem jakości i certyfikatem pochodzenia - gwarantując tym samym jakość końcowego produktu.

Miód kremowany jako idealna baza

W pszczelnictwo.com.pl do produkcji miodów z owocami wykorzystujemy wyłącznie miód kremowany bardzo dobrej jakości (najczęściej letni lub późnoletni miód wielokwiatowy). Wybór ten nie jest przypadkowy ale o tym za chwilę...

Mechanika kremowania a stabilność produktu

Miód w stanie płynnym (patoka) ma tendencję do rozwarstwiania się po dodaniu suchych składników. Liofilizowane owoce, będąc lżejszymi, szybko wypłynęłyby na powierzchnię. Kremowanie to proces mechanicznego mieszania miodu podczas jego krystalizacji, co rozbija duże kryształy glukozy na mikroskopijne drobinki. Efektem jest konsystencja masła orzechowego, która:

  1. Utrzymuje owoce w zawiesinie: Gwarantuje, że w każdym mililitrze miodu znajduje się taka sama ilość owoców.

  2. Zapobiega fermentacji: Dzięki niskiej zawartości wody w liofilizacie (poniżej 2-3%), ogólna wilgotność miodu pozostaje na bezpiecznym poziomie (poniżej 18-20%), co chroni produkt przed psuciem.

Samo kremowanie odbywa się w specjalnych maszynach - kremownicach, które w swojej budowie nie napowietrzają miodu a odbywa się jego mieszanie i rozcieranie kryształków miodu na jednolitą i niesamowicie gładką, kremową masę. Jak by tego było mało, całym procesem steruje komputer, który dba o to ile czasu kremownica ma pracować, a ile czasu miód ma "odpoczywać" i nabierać swojego charakteru. Czy to wszystko? Otóż nie! Cały ten proces robiony jest w naszej firmie w kontrolowanej temperaturze (cały czas równiej, podczas całego procesu kremowania). To decyduje o tym, że każdy z naszych miodów z owocami, bądź też z innymi dodatkami, jest cały czas taki sam: od pierwszej do ostatniej łyżeczki.

Synergia składników – profil prozdrowotny

Połączenie miodu i owoców liofilizowanych to klasyczny przykład synergii żywności funkcjonalnej. Składniki te wzajemnie wzmacniają swoje działanie (tzw. food synergy).

Antyoksydanty i bioflawonoidy

Owoce jagodowe (malina, truskawka, czarna porzeczka) są bogate w antocyjany i flawonoidy. W połączeniu z kwasami organicznymi zawartymi w miodzie, ich przyswajalność przez organizm wzrasta.

Najpopularniejsze duety w naszej ofercie:

Zastosowanie miodów z owocami w nowoczesnej kuchni

Miód z owocami liofilizowanymi to produkt typu convenience – gotowy do użycia, smaczny i zdrowy, co idealnie wpisuje się w potrzeby współczesnego konsumenta.

Gastronomia i dietetyka sportowa

  1. Śniadania: Doskonały dodatek do owsianek, jaglanek oraz twarogu. Owoce nadają kwasowości, która przełamuje słodycz miodu.

  2. Naturalne izotoniki: Rozpuszczenie łyżki miodu z maliną w letniej wodzie tworzy napój bogaty w elektrolity i glukozę, idealny po treningu.

  3. Desery: Zdrowsza alternatywa dla dżemów z dodatkiem cukru (nasze miody zawierają tylko naturalnie występujące cukry).

Na co uważać przy zakupie? Kryteria jakościowe

Jako eksperci ostrzegamy przed produktami niskiej jakości. Dobry miód z owocami liofilizowanymi można rozpoznać po kilku cechach:

  • Skład: Na etykiecie powinny widnieć tylko dwa składniki: miód (np. 96%) i owoc liofilizowany (np. 4%). Brak barwników, aromatów czy syropu glukozowo-fruktozowego jest kluczowy.

  • Barwa: Powinna być intensywna, ale naturalna. Zbyt jaskrawy kolor może sugerować dodatek sztucznych barwników.

  • Zapach: Powinien dominować aromat owocu, a nie "cukrowa" słodycz.

  • Konsystencja: Produkt w swojej strukturze powinien być stabilny i jednakowy od samego spodu do samej góry (wyjątek dla tego zachowania może mieć niewłaściwe przechowywanie lub narażanie miodu na duże wahania temperatur)

  • TIP: W Centrum Pszczelarskie Łukasiewicz poświęciliśmy prawie dwa lata na stworzenie miodu z propolisem. Ciężko było nam zrobić doskonały produkt, który będzie stabilny podczas przechowywania, a propolis nie wypłynie na wierzch miodu. Tak jak dla każdego innego produktu ułożyliśmy kartę produktu tak, by stworzyć dzieło sztuki! To nie jest deserek! Jest ostry, żywiczy i piekący. Ale właśnie to oznacza że działa!

Podsumowanie dla pasjonatów zdrowia

Miody z owocami liofilizowanymi to nie "wynalazek", ale ewolucja apiterapii. Pozwalają one na przemycenie wartościowych owoców do diety dzieci i osób starszych w najbardziej przystępnej formie. Dzięki technologii liofilizacji, możemy cieszyć się smakiem letnich owoców przez cały rok, korzystając jednocześnie z leczniczej mocy polskiego miodu.

Literatura i źródła:

  1. Ratti C., Hot air and freeze-drying of high-value foods: a review, Journal of Food Engineering.

  2. Kędzia B., Hołderna-Kędzia E., Produkty pszczele w diecie i lecznictwie, 2011.

  3. Marcińczak M. i in., Wpływ procesu liofilizacji na zawartość związków polifenolowych w owocach, Technologia Żywności.

  4. Doniesienia z Sympozjum Apiterapeutycznego (Ciechocinek, 2024) dotyczące innowacji w produktach pszczelich.

Artykuł opracowany przez Centrum Pszczelarskie Łukasiewicz.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą miodów owocowych oraz miodów z dodatkami w gramaturach dostosowanych do Twoich potrzeb.